Wiemy już, że osobowość kształtuje się w dzieciństwie – to właśnie wtedy stają się widoczne charakterystyczne dla danego dziecka style zachowania i doświadczania myśli i emocji. Na czym polega więc kształtowanie się osobowości w okresie adolescencji, a także wynikające z rozwoju osobowości funkcjonowanie nastolatków?
W okresie nastoletnim osobowość jest już w znacznej części ukształtowana, jednak cechy osobowości, podobnie jak w dzieciństwie, mogą jeszcze ulegać zmianom. Wynika to z faktu, że w dorastającym nastolatku zachodzi wiele zmian rozwojowych. W okresie adolescencji silnie kształtuje się tożsamość – nastolatek zaczyna czuć się samodzielną, odrębną od rodziców jednostką, która posiada swoje własne opinie, preferencje, a także cele i marzenia. Intensywny rozwój osobowości wynika również z procesu osiągania autonomii od opiekunów, co jest głównym zadaniem rozwojowym w okresie dorastania. Nastolatek staje się znacznie bardziej niezależny fizycznie i emocjonalnie, zaczyna sam o sobie decydować, a także nawiązuje pierwsze głębsze relacje – przede wszystkim z rówieśnikami. Takie intensywne zmiany sprzyjają równie intensywnemu rozwojowi osobowości.
Okres adolescencji jest także czasem poznawania zasad rządzących światem, a także nauki rozróżniania dobra od zła. Nastolatkowie intensywnie obserwują otaczających ich ludzi, część z nich naśladują, konstruują także własne opinie. W związku z rozwojem tożsamości i osiąganiem autonomii, nastolatkowie zaczynają kształtować swój własny system wartości i moralności, często odmienny od tego wyniesionego od opiekunów. Wielu rodziców odbiera proces poszukiwania siebie, który przechodzą ich nastoletnie dzieci, jako “testowanie granic” lub nawet bunt.
Osobowość nastolatka jest już więc częściowo ukształtowana, ale może ulegać zmianom pod wpływem zyskania samoświadomości, poczucia tożsamości oraz autonomii. Czy w takim razie osobowość podlega zmianom w okresie dorosłości? Tego dowiemy się już za tydzień!