Tydzień temu pisaliśmy o tematyce rodzicielstwa z perspektywy małego dziecka i zadań, jakie powinien spełnić rodzic kilkuletniego dziecka, by umożliwić mu rozwój fizyczny, poznawczy oraz społeczny i emocjonalny. Rola rodzica zmienia się dość znacząco, gdy dziecko zaczyna dojrzewać. Co więc możemy powiedzieć o zadaniach, jakie powinni spełniać rodzice wobec swoich nastoletnich dzieci?
Rola rodzica w życiu dziecka nastoletniego nie jest już tak kluczowa, jak w przypadku kilkulatka – prawidłowo rozwijający się nastolatek potrafi sam dbać o swoje potrzeby, kształtuje własne przekonania i opinie, a także ma własne środowisko rówieśnicze, do którego rodzic nie ma zwykle zbyt dużego dostępu. Mimo że znaczenie roli rodzica w życiu młodzieży jest już znacznie mniejsze niż we wczesnym dzieciństwie, rodzic nadal pozostaje ważną osobą, która powinna przede wszystkim zapewnić dobre warunki bytowe i stanowić wsparcie.
Ważne, by rodzic uświadomił sobie ważne zmiany rozwojowe, przez które przechodzi jego nastoletnie dziecko, związane z przechodzeniem z dzieciństwa do okresu dorosłości. Zadaniem rodzica jest dostrzeżenie tych zmian, a także obdarzenie nastolatka wsparciem i zrozumieniem. Okres adolescencji często jest dla dzieci trudny, m.in. z uwagi na burzliwe zmiany hormonalne, co może wywoływać u nastolatków wiele emocji. By ułatwić nastolatkowi czas dojrzewania, ważne jest akceptowanie wszystkich emocji, w tym często pojawiającej się złości skierowanej do rodziców. Rodzic powinien być dla nastolatka wsparciem, gotowym do rozmowy na każdy nurtujący nastolatka temat.
Okres adolescencji służy m.in. przygotowaniu do dorosłości, stąd też niezwykle istotne jest zwiększenie poziomu autonomii dziecka i obdarzenie go zaufaniem, tak by mogło nauczyć się samodzielności i odpowiedzialności. Rodzic powinien też dbać o potrzebę prywatności swojego nastoletniego dziecka – szanować jego prawo do tajemnic i własnych spraw, którymi szczegółowo nie musi dzielić się z rodzicami. Nastolatek, który ma zapewnioną prywatność, może nauczyć się samodzielnego nawiązywania i utrzymywania bliskich relacji z rówieśnikami. Ważne jest jednocześnie, by przy zwiększeniu autonomii wyznaczyć nastolatkowi granice – w jasny sposób poinformować go, jakie zachowania są nieakceptowane, a także jakie konsekwencje wiążą się z nieprzestrzeganiem zasad.
Rodzic nastoletniego dziecka stoi przed bardzo dużym wyzwaniem w związku z wychowywaniem dziecka, które bardzo intensywnie się zmienia. Dla wielu rodziców trudność stanowi zwłaszcza jednoczesne respektowanie autonomii dziecka, a także wyznaczanie mu granic. Ważne jest, by rodzice nastolatków byli świadomi roli, jaką pełnią w życiu swojego dziecka, a w razie napotkanych trudności zgłosili się po wsparcie do specjalisty.
