W październiku skupiamy się na lękowo-ambiwalentnym stylu przywiązania, który charakteryzuje się przede wszystkim lękiem i niepewnością, o to, czy zasługujemy na miłość. Wiemy już, jak styl ten wyglada wśród dzieci. Jak więc zmienia się funkcjonowanie dzieci o tym stylu przywiązania, gdy zaczynają dorastać?
Przez pierwszych kilka lat życia zdecydowaną większość kontaktów społecznych w życiu dziecka stanowi kontakt z rodzicami, dlatego to głównie na podstawie relacji z opiekunami kształtuje się więź przywiązaniowa. Gdy dziecko rozpoczyna przedszkole, a następnie szkołę, nawiązuje pierwsze relacje społeczne poza rodziną – przede wszystkim z rówieśnikami. W okresie dorastania staje się więc widoczne, w jaki sposób dziecko funkcjonuje w bliskich relacjach na podstawie tego, czego nauczyło się podczas swoich wczesnodziecięcych doświadczeń.
Dlaczego okres adolescencji jest tak kluczowy, gdy mówimy o stylach przywiązania? Głównym zadaniem rozwojowym dla nastolatka jest odnalezienie własnej tożsamości i osiągniecie niezależności (m.in. emocjonalnej) od rodziców. Oznacza to, że nastolatek musi samodzielnie odnaleźć się w środowisku społecznym (przede wszystkim w grupie rówieśniczej), a także zaczyna tworzyć bliskie relacje. Okres adolescencji jest czasem tworzenia się bliskich przyjaźni, a także pierwszych romantycznych relacji. Poprzez obserwację takich związków możemy zobaczyć, jak nastolatek funkcjonuje w takich relacjach, a także jaki obraz siebie i innych w sobie wykształcił, co ściśle wynika ze stylu przywiązania wykształconego w jego wczesnym dzieciństwie.
Jak więc przejawia się styl lękowo-ambiwalentny u nastolatków? U dzieci, których opiekunowie nie reagowali na ich potrzeby w sposób konsekwentny, pojawia się lęk, niepewność, a także tendencja do wyolbrzymiania negatywnych emocji. W efekcie, nastolatkowie o lękowo-ambiwalentnym stylu przywiązania mogą mieć obniżone poczucie własnej skuteczności oraz negatywny stosunek do świata – często wydaje im się, że nic im się nie udaje, czują się nierozumiane, a także myślą, że nikomu na nich nie zależy. U młodzieży z tym stylem przywiązania często widoczne są także trudności z separacją od rodziców. Może oznaczać to zarówno trudności w samodzielnym wykonywaniu codziennych obowiązków, jak i emocjonalną zależność od opiekunów. U nastolatków o lękowo-ambiwalentnym stylu przywiązania charakterystyczne jest silne pragnienie bliskości, co często wiąże się z szybkim wchodzeniem w intensywne relacje przyjacielskie i romantyczne. Relacje te wynikają z lęku przed samotnością – dzięki nim nastolatek może na krótką metę uwolnić się od napięcia i lęku, jednak w dalszej perspektywie te przyjaźnie i bliskie związki nie są dla niego wystarczające. Nastolatków o tym stylu przywiązania charakteryzuje również silny lęk przed porzuceniem, dlatego na nawet drobne sygnały ze strony bliskich osób mogą reagować lękiem i złością. Wiąże się to też z silną potrzebą bycia obdarzanym uwagą, a także wysokim poziomem zazdrości o bliskie relacje rówieśników. Takie trudności w sferze psychicznej i emocjonalnej powodują podwyższone ryzyko wystąpienia zaburzeń depresyjnych i lękowych.
Obserwacja „objawów” stylu przywiązania u nastolatka pozwala też przewidzieć, jak będą wyglądały jego bliskie relacje w dorosłości. O tym, jak dokładnie styl lękowo-ambiwalentny wygląda u osób dorosłych, przeczytacie już za tydzień!
Dbajcie o siebie i innych!
